آموزش‌های ویدئویی رایگان، جستجو
پیش به سوی نمایه سازی اتوماتیک در دیتابیس MEDLINE
مقدمه
سرعنوان های موضوعی پزشکی (Medical Subject Headings) یا به اختصار MeSH اصطلاحات کنترل شده ای هستند که توسط کتابخانه ملی پزشکی آمریکا (NLM) تدوین و توسعه یافته است و هر ساله هم به روزرسانی می شود. از این اصطلاحات برای نمایه سازی و تحلیل موضوعی مقالات در پایگاه مدلاین استفاده می شود. تا الان افرادی تحت عنوان نمایه ساز یا Indexer مسئولیت اختصاص مش ترم ها را به مقلات بر عهده داشتند. یعنی فرایند اختصاص اصطلاحات Mesh به هر مقاله، بصورت دستی بود.
مهم ترین مزیت این مدل نمایه سازی، دقت و صحت کار بود (البته بصورت نسبی). چون افراد متخصص، مقالات وارده را می خواندند و اصطلاحات مش مرتبط را به آنها اختصاص می دادند. اما یک مشکل بزرگ مخصوصاً در چند سال گذشته به وجود آمده است. تعداد مجلات نمایه شده در مدلاین بیشتر شده است و به تبع آن تعداد مقالات ورودی به این پایگاه هم بیشتر شده است. در نتیجه نمایه سازان همیشه عقب هستند. یعنی چد صد هزار مقاله جدید وارد مدلاین و پابمد می شوند، بدون اینکه مش ترم به آنها تخصیص یابد. نمایه سازان تا این تعداد را بررسی کنند، مجدداً همین تعداد و حتی بیشتر مقاله را پیش روی خود می بینند.
در نتیجه اگر کاربری در جستجوی خود فقط از سرعنوان های موضوعی پزشکی استفاده کند، مقالات جدیدتر را نمی تواند بازیابی کند، چون اساساً آنها هنوز MeSH ترم ندارند. این مسئله در موضوعات مختلف حوزه پزشکی مخصوصاً در مورد بیماری های پاندمیک مثل کویید-19 مشکلات زیادی را ایجاد می کند.
چاره چیست؟
استفاده از نمایه سازی اتوماتیک یا ماشینی!
جالب است بدانید که رقیب مدلاین و پایمد، یعنی دیتابیس Embase مدت ها پیش فرایند نمایه سازی مقالات را به سمت اتوماتیک پیش برده است. اصطلاحات کنترل شده ایمبیس، EMTREE نام دارد. حالا NLM هم از ابتدای سال 2022 پروژه نمایه سازی اتوماتیک را برای مقالات مدلاین شروع کرده است. در این فیلم این نوآوری NLM را بیشتر توضیح دادم.
فیلم پیش به سوی نمایه سازی اتوماتیک در دیتابیس MEDLINE